Κατά την εκπόνηση πτυχιακής ή διπλωματικής εργασίας, οι φοιτητές καλούνται να υλοποιήσουν μια εμπεριστατωμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση, βασισμένη σε επιστημονικά άρθρα υψηλής αξιοπιστίας. Η διαδικασία αυτή αποτελεί τη βάση για την τεκμηρίωση του θεωρητικού μέρους της εργασίας. Στη συνέχεια, πολλές φοιτητικές εργασίες περιλαμβάνουν ερευνητικό μέρος, το οποίο μπορεί να βασίζεται είτε σε ποιοτική είτε σε ποσοτική μεθοδολογία. Η ποιοτική μέθοδος έρευνας εστιάζει σε βαθύτερη κατανόηση συμπεριφορών, στάσεων και εμπειριών. Η διαδικασία που ακολουθείται περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
Επιλογή πληθυσμού-στόχου: Καθορισμός των ατόμων ή ομάδων που θα συμμετάσχουν στην έρευνα.
Προσδιορισμός στόχων έρευνας: Διατύπωση του βασικού σκοπού και των επιμέρους στόχων της μελέτης.
Βιβλιογραφική ανασκόπηση: Ανασκόπηση προηγούμενων μελετών για εννοιολογικό πλαίσιο και θεωρητική στήριξη.
Σύνταξη ερευνητικών ερωτημάτων: Διατύπωση ανοικτών ερωτημάτων που θα καθοδηγήσουν την ανάλυση.
Ορισμός δειγματοληπτικού πλαισίου: Επιλογή μεθόδου και αριθμού συμμετεχόντων (π.χ. σκοπούμενη δειγματοληψία).
Διασφάλιση αξιοπιστίας και εγκυρότητας: Επιλογή τεχνικών που ενισχύουν την εγκυρότητα των δεδομένων (π.χ. τριγωνοποίηση).
Δημιουργία ερευνητικού υλικού: Σχεδιασμός συνεντεύξεων, οδηγού συζήτησης ή παρατηρησιακού πλαισίου.
Προσδιορισμός μεθόδου ανάλυσης: Επιλογή τρόπου επεξεργασίας των δεδομένων (π.χ. ηχογραφήσεις, απομαγνητοφωνήσεις, θεματική ανάλυση).
Σύνταξη αποτελεσμάτων: Παρουσίαση των κυριότερων ευρημάτων της έρευνας, με ενδεικτικά αποσπάσματα.
Αξιολόγηση και ερμηνεία: Ανάλυση των αποτελεσμάτων σε συσχέτιση με τη θεωρητική προσέγγιση και τα αρχικά ερωτήματα.
Η ποιοτική μεθοδολογία ενδείκνυται όταν η εργασία εξετάζει σύνθετα κοινωνικά φαινόμενα, στάσεις, εμπειρίες ή αντιλήψεις, και απαιτεί σε βάθος ανάλυση των δεδομένων.